Wielki Mur Chiński to jedna z najwspanialszych i najsłynniejszych budowli ludzkości. Pierwszy krok w jego budowie powstał w III wieku p.n.e. To właśnie wtedy na rozkaz cesarza Qin Shi Huanga rozpoczęto budowę muru, który w przyszłości miał chronić pokojowo nastawiony lud Chin przed najazdami wrogich ludów.
Sam pomysł nie bez powodu zrodził się w głowie Qin Shi Huanga. Zainspirowany przykładem małych chińskich księstw postanowił zbudować coś w rodzaju tarczy. Przecież to właśnie tradycja otaczania chińskich osad i północnych księstw murami ochronnymi zainspirowała cesarza Qi do przeprowadzenia tej budowy. To właśnie w tym okresie państwo chińskie pilnie potrzebowało ochrony. Liczne najazdy wroga nie pozwoliły na rolnictwo i rozwój, gdyż wymagał tego czas.
Legenda o Murze Chińskim
Legendy mówią, że cesarz początkowo wysłał swoją 300-tysięczną armię do budowy na dużą skalę. Pracując w strasznych warunkach, prawie bez odpoczynku, szeregowcy zaczęli nagle wymierać. Zmniejszająca się siła robocza wymagała uzupełnienia. A potem Qin Shi Huang wysłał obywateli Chin, aby stworzyli płot ochronny. Według niektórych szacunków liczba pracowników zatrudnionych przy budowie stanowiła jedną piątą całej populacji Chin.
Główna część muru została zbudowana za cesarza Qing. Początkowo mur składał się z prostych nasypów ziemnych. Jest to zrozumiałe, gdyż budowa polegała na połączeniu już wykończonych ścian w jedną i przedłużeniu jej w kierunku zachodnim.
Wiadomo, że Wielki Mur stał się cmentarzem robotników, którzy zginęli podczas jego budowy. Ich ciała pochowano bezpośrednio w wzniesionych ziemnych wałach i kontynuowano pracę. W Murze wciąż można znaleźć pozostałości budowniczych.
Istnieje legenda, że w Murze znajdują się także szczątki niejakiego Vano. Usłyszawszy przepowiednię, że budowa zostanie ukończona dopiero po śmierci Chińczyka imieniem Wano lub śmierci 10 000 osób, cesarz Qin Shi Huang nakazał odnalezienie, zabicie Wano i ukrycie jego szczątków w murze.
Po upadku dynastii Qin kolejni cesarze starali się utrzymać mur w stanie bojowym. Jednak dopiero za panowania dynastii Ming (1368-1644) ziemne wały zastąpiono konstrukcjami kamiennymi i ceglanymi. Niektóre przedziały trzeba było zbudować od nowa. W tym samym czasie na Murze Chińskim pojawiły się wieże strażnicze. Naturalnie Chińczycy potrzebowali ich, aby ostrzec przed atakiem wroga. W nocy używano czujników przeciwpożarowych (na wieżach rozpalano ogniska), a w dzień - czujników dymu.
Wraz z dojściem do władzy cesarza Wanli (1572-1620) rozpoczął się nowy etap budowy. Przez długi czas wierzono, że to na polecenie Wanliego zbudowano Wielki Mur Chiński.
Wbrew wszelkim nadziejom potężna budowla obronna nie spełniła swojego zadania obronnego. Wiadomo, że dla strony atakującej mur nie zawsze był przeszkodą nie do pokonania. Dlatego po pewnym czasie strażnicy na wieżach strażniczych nie obserwowali już zbliżania się wroga, ale zwykli Chińczycy. Głodni wymuszeń i wygórowanej pracy chłopi starali się opuścić południową część Chin i przenieść się na północ.
Dynastia Qing zniszczyła Mur Chiński
Jednak za panowania dynastii Qing (1644-1911) stosunek do budowli był tak pogardliwy, że na początku XX wieku z Wielkiego Muru Chińskiego nie pozostało prawie nic. Część muru w pobliżu Pekinu, zwana „bramą do stolicy”, pozostała nienaruszona. A to dlatego, że służyła jako droga.
Z biegiem czasu Chiny zaczęły poszerzać swoje granice w kierunku północnym, a rola Wielkiego Muru stopniowo malała. A kiedy potrzeba ochrony całkowicie zniknęła, zaczęto rozbierać Mur Chiński na materiały budowlane. Nie wiadomo, w jakim stanie byłoby obecnie, gdyby w 1977 roku chiński rząd nie wydał dekretu zabraniającego niszczenia Wielkiego Muru Chińskiego.
Przywrócenie Muru Chińskiego do życia
W 1984 roku Deng Xiaoping został organizatorem programu odbudowy Wielkiego Muru Chińskiego. W ramach tego programu środki na renowację zbierano nie tylko od osób prawnych. Każdy mógł przekazać dowolną kwotę. Ale nawet dzisiaj nowy, siódmy cud świata potrzebuje renowacji i wsparcia. W jednym z regionów kraju, Shaanxi, znajduje się obszar o powierzchni 60 kilometrów dotknięty aktywną erozją. Pojawienie się erozji zostało spowodowane intensywnymi metodami rolnictwa. W latach pięćdziesiątych XX wieku wyczerpanie się wód gruntowych spowodowało, że region stał się epicentrum burz piaskowych. W wyniku tej zmiany zawaliło się już ponad 40 kilometrów muru. Tylko 10 kilometrów pozostało nietkniętych, ale nawet tutaj wysokość muru została już zmniejszona do dwóch metrów.
Czy Mur Chiński jest widoczny z Księżyca?
Dziś Wielki Mur Chiński jest jednym z szlaków turystycznych dla turystów przybywających do Chin. Tak, i jest co oglądać. Zaczynając od miasta Shanhai-guan, mur niczym wąż wije się przez połowę kraju aż do środkowych Chin. Mur o łącznej długości 8851 kilometrów kończy się w mieście Jiayuguan. Szerokość muru wynosi od pięciu do ośmiu metrów, a wysokość w niektórych miejscach sięga dziesięciu metrów. Przez pewien czas 750-kilometrowy odcinek muru służył nawet jako droga.
Od czasów starożytnych skala tej konstrukcji była otoczona fikcją i spekulacjami. Na przykład w XX wieku panowała opinia, że Wielki Mur Chiński był widoczny nawet z księżyca. Jednak dzięki najnowszym technologiom i lotom kosmicznym załogowych lotów mit ten został rozwiany. Chociaż z orbity całkiem możliwe jest dostrzeżenie zarysów Muru Chińskiego na powierzchni Ziemi. Szczególnie wyraźnie widać to na zdjęciach satelitów kosmicznych.
W 1987 roku Mur Chiński został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO i uznany za jeden z największych chińskich zabytków. Teraz ściana jest jednym z pierwszych miejsc pod względem frekwencji. Co roku Wielki Mur odwiedza około 40 milionów turystów.
